Hallo leden en andere belangstellenden,

Hier het verslag van de bouw van een stoommachine door Ton Driessen:

De machine loopt las je al als titel
Maar eerst even een paar stappen terug zodat we een logisch verhaal hebben.

Stoompoorten boren:
Ik heb volgens de beschrijving een malletje gemaakt om de stoompoorten te boren. In het begin heb ik precies volgens de beschrijving een boor van 1 mm gebruikt voor het boren van de gaatjes. Omdat de mal zweeft boven de spiegel (de krukaswang zit op het draaipunt ertussen) braken mij twee 1 mm boortjes. Tot overmaat van ramp bleef er zelfs een stukje in de spiegel zitten. Om dat te reparen heb ik een 4 mm gat in de spiegel moeten boren en dat met een messing prop opgevuld en vlak geschuurd. In de beschrijving staat dat je eerst 1 mm gaten moet boren en die later naar 1,5 mm moet opboren. Waarom eigenlijk niet meteen 1,5 mm boren. Ik heb daarvoor de mal aangepast en de poorten waren toen snel klaar. Na het boren van de gaten is het verstandig om per cilinder te controleren of de stoompoorten goed zitten. Ik ben dat helaas vergeten.

Stoompijpen:
Ik heb voor de stoompijpen messingbuis gebruikt in plaats van koperen buis zoals in de beschrijving staat. De reden hiervoor is dat ik 3 mm messing buis op voorraad heb en koperen buis helaas niet. Messing buis is echter een stuk moeilijker te buigen. Voor het buigen heb ik de buis  uitgegloeid (met de gasbrander heet stoken totdat hij roodgloeiend is en daarna langzaam laten afkoelen). Bij het bekijken van de fotos viel me op dat er in het boek fotos staan van twee verschillende machines. Tevens zitten de pijpen bij een machine niet goed. Er is te weinig ruimte. Volgens mij hebben ze dat later aangepast zonder de foto te vervangen. Let er dus op dat je overal voldoende ruimte hebt. Ik heb geen mal gemaakt voor het buigen omdat ik het gevoel had dat ik daar niet goed mee weg kwam. Er moeten meer knikken in de buis komen dan in de beschrijving staat. Bij mijn machine heb ik nu bijna overal voldoende ruimte. Alleen een boutje gaat er een beetje lastig in. Je ziet bij mijn machine dat in sommige bochten de buis een beetje plat is gedrukt. Een beetje mag maar niet teveel anders sluit je de doorgang af.

Smeertoestel:
Het smeertoestel heb ik nog niet gemaakt. Ik wil dat er pas later aan monteren. Daarom heb ik aan beide zijden van de machine een 4 mm messing buis gesoldeerd.
Samenbouw machine:
Nu breekt het het grote moment aan om alle onderdelen van de machine in elkaar te gaan zetten. Mijn advies is om elk onderdeel op je gemak te monteren en steeds te kijken of er voldoende speling is en of alles goed aanligt. Afwijkend van de beschrijving heb ik bij de krukas twee ringen toegevoegd. Eentje aan beide zijden tussen de krukwang en de spiegel. De ruimte ervoor is aanwezig en de krukwang kan dan vrijer draaien. Het uitrichten van de krukas is een geduldwerkje. De stelschroefjes op de platte kanten geven toch een beetje speling. Steeds een beetje corrigeren totdat alles soepel loopt.

Toen alles was samengebouwd en soepel draaide kwam het grote moment, perslucht erop. Vooraf alle punten van smeerolie voorzien. De machine liep in het begin niet direct aan en ik moest even helpen. Na een tijdje ging hij steeds beter lopen. Tijdens de eerste test bleek meteen iets waar we eigenlijk al bang voor waren. De afdichting tussen het omstuurventiel en de spiegelplaat is niet afdoende, er komt lucht uit. Met fijn schuurpapier vlakker maken helpt niet. Ik ben nu proeven aan het doen om het beter dicht te krijgen. Zodra alle problemen zijn opgelost en de machine ingebouwd kan worden moet ik hem nog een keer uit elkaar halen om alles te polijsten.
Maar het belangrijkste is : De machine loopt